خشک کردن چوب و استفاده از چوب خشک یکی از مهم‌ترین وظایف هر نجار و فعال درزمینهٔ ساخت سازه‌های کوچک و بزرگ چوبی است. در این نوشته تلاش می‌کنیم پس از بیان مباحث تئوری به بررسی چالش‌های خشک کردن چوب و کنکاش مزایا و معایب روش‌های مختلف خشک کردن چوب بپردازیم.

اینکه خشک کردن چوب چیست و چه اهمیتی دارد؟ چرا چوب باید خشک باشد؟ معایب استفاده از چوب‌تر چیست؟ معنی رطوبت چوب و نسبی بودن رطوبت چوب را بررسی می‌کنیم، روش‌های سنتی و صنعتی خشک کردن چوب را کاملاً توضیح می‌دهیم و از معایب و مزایای هر یک می‌گوییم. درنهایت پس از بررسی یک خشک کن صنعتی؛ مزایای خشک کن صنعتی و تفاوت آن با گرم خانه‌ها را به چالش کشیدیم.

خشک کردن چوب چیست؟

درخت به‌عنوان یک موجود در حال زندگی از طریق ریشه‌ها آب جذب می‌کند و آن را وارد سلول‌های خود می‌کند که این آب پس از قطع درخت در آن باقی می‌ماند. هدف از خشک کردن چوب را می‌توان خیلی ساده خارج کردن این آب و رطوبت از سلول‌های چوب تعریف کرد.

معایب خشک نکردن چوب

تغییر شکل چوب پس از خشک کردن

اولین و مهم‌ترین مشکل تغییر حالت چوب است. در صورت استفاده از چوب‌تر و ساخت سازه یا فرنیچر؛ این چوب رطوبت خود را تا رسیدن به رطوبت محیط از دست می‌دهد و این تغییر رطوبت باعث تغییر شکل سازه یا فرنیچر شما خواهد شد که خود را به شکل پیچ و تاب‌های مختلف و از بین رفتن فرم نشان می‌دهد.

پیشنهاد آیچوب:

آموزش خشک کردن چوب در خانه و ترفندهایی که باید بدانید!

فشار و از بین رفتن اتصالات چوبی

تصور کنید یک صندلی زیبا یا درب چوبی یا کابینت چوبی را با محاسبات دقیق اما با چوب‌تر ساخته‌اید. این فرنیچر در ابتدا دقیق و بدون نقص به نظر می‌رسد اما پس از مدت کوتاهی با تبادل رطوبت با محیط اطراف خود تغییر اندازه می‌دهد و اتصالات انجام شده را از بین خواهد برد.
چنین واکنشی را می‌توانید به‌صورت لقی زدن پایه‌های میز و صندلی، کاسه شدن اسلب یا فینگر جوینت و یا باز و بسته نشدن درب‌ها مشاهده کرد.

واکشیدگی و هم کشیدگی در چوب

در حالت ساده برای درک این موضوع چوب را مانند یک اسفنج تصور کنید، وقتی اسفنج را در آب قرار می‌دهید آب را جذب و حجم آن بیشتر می‌شود و اگر اسفنج با بفشارید آب از آن خارج و حجمش کمتر می‌شود.

چوب هم‌چنین واکنشی نسبت به رطوبت پیرامون خود دارد. اگر در محیطی با رطوبت بیشتر قرار بگیرد رطوبت را جذب می‌کند و حجمش بزرگ‌تر می‌شود و اگر در محیطی با رطوبت کمتر قرار بگیرد حجم آن کم‌تر می‌شود. به این واکنش‌ها واکشیدگی (مرطوب شدن) و هم کشیدگی (خشک شدن) گفته می‌شود.

مشکل در چسب کاری چوب خیس

بهترین عملکرد چسب چوب در چوب‌های خشک هست و هر چه چوب‌تر باشد قدرت چسبندگی چسب چوب کمتر خواهد شد.

مشکل در رنگ کاری چوب‌های خیس

دشمن اصلی رنگ‌های موجود در صنعت چوب آب و رطوبت است. سفیدک زدن، تار شدن رنگ و پوسته شدن را می‌توان از عوارض استفاده از رنگ روی چوب‌های خیس نام برد.

پیشنهاد آیچوب:

آموزش و استاندارد های خشک کردن چوب در فضای باز

رشد قارچ و کپک در چوب‌های خیس

قارچ و کپک‌ها علاقه زیادی به چوب‌های خیس دارند و چوب خیس و مرطوب یک فضای عالی برای رشد آن‌هاست. از لکه‌های سبز یا آبی یا سفید رنگ روی چوب، تغییر رنگ و لکه دار شدن چوب، بوی بد نم و پوسیدگی، ضعیف شدن چوب از لحاظ مکانیکی از عوارض حمله قارچ به چوب هست.

حمله موریانه‌ها و سوسک‌ها به چوب خیس

دو دسته کلی ازموریانه‌ها وجود دارد؛ موریانه‌های چوب‌تر و موریانه‌های چوب خشک. موریانه‌های چوب‌تر تعداد بسیار بیشتری دارند و چوب خیس بهترین مکان برای رشد و تکثیر بیمار گونه آن‌هاست. چوبی که موریانه زده باشد مورد علاقه هیچ صنعتگری نیست و خریداران هم قطعاً از آن گریزان هستند.
پیشنهاد آیچوب:

شناخت انواع موریانه چوب، حشرات چوب خوار و راه های مبارزه با موریانه

حمل و نقل

حمل و نقل چوب‌های خیس با توجه به وزن بیشتر دشوارتر خواهد بود با توجه محدودیت وزنی که ماشین آلات حمل و نقل دارند برای چوب‌های خشک مترمکعب بیشتری قابل حمل خواهد بود که در اندازه‌های صنعتی این هزینه قابل توجه است.

ترکیب چوب و رزین با چوب خیس

در چند سال گذشته استقبال خیلی خوبی از هنر ترکیبیچوب و رزینشده است. رزین ارزان نیست و اگر به درستی استفاده نشود ریسک بالا و هزینه گزافی دارد. استفاده از رزین در چوب خیس عامل این ضرر بزرگ خواهد شد که هم چوب و هم رزین را از بین می‌برد.

برای استفاده از رزین در چوب نیاز به چوب کاملاً خشک دارید که در ادامه توضیح خواهیم داد.

پیشنهاد آیچوب:

آموزش ساخت محفظه خشک کن چوب خورشیدی در فضای باز

افزایش مقاومت چوب

مقاومت یک چوب خشک بسیار بهتر از چوب خیس است. انواع مختلفی از مقاومت مانند فشاری، پیچشی، خمشی و … در چوب وجود دارد که در اکثر آن‌ها این مقاومت در چوب خشک بیشتر و بهتر است.

مقاومت اتصالات با میخ و پیچ در چوب خشک و خیس

مقاومت اتصالاتی مانند پیچ و میخ در چوب خشک بسیار بیشتر از چوب خیس است.

مقاومت الکتریکی و حرارتی چوب خشک و خیس

چوب خشک خاصیت عایقی بسیار خوبی در برابر الکتریسیته و حرارت دارد و یک عایق خوب حرارتی است که چوب خیس از این امتیاز بی بهره هست.

خوش کار بودن در چوب خشک و خیس

چوب خشک در کار کردن هم بسیار بهتر از چوب خیس است. در فرایندهایی مانند رنده کردن، برش، سنباده کاری و … چوب خشک عملکرد بهتری در مقایسه با چوب خیس دارد.

تماشا آنلاین ویدئوآموزش خشک کردن چوب | قسمت اول

منبع:آیچوب