مجموعه:بیماری ها و راه درمان

دسته ای از اختلال های خوردن که فرد مقدار زیادی غذا را به صورت دوره ای و سریع در مدت کوتاهی بدون احساس کنترل می خورد و سپس با راههای مختلف مانند ورزش های سنگین,روزه , استفاده از داروهای مسهل و مدر سعی در جبران رفتار پرخوری خود دارد که نتیجه آن گیر افتادن بیمار در چرخه ای باطل می شود

پراشتهایی عصبی( جوع)
تعریف. خوردن مقدار زیادی غذا به صورت دوره ای، غیر قابل کنترل ، وسواسی، و با سرعت زیاد، در یک مدت کوتاه(شکم بارگی)، و سپس القای استفراغ ، مصرف مسهل ها یا داروهای مدر، تحمیل گرسنگی، یا انجام ورزشهای شدید و سنگین به منظور جلوگیری از افزایش وزن(شکم بارگی و پاکسازی).

ویژگی های اصلی پر اشتهایی عصبی عبارتند از: دوره های راجعه ی پرخوری؛ احساس فقدان کنترل بر خوردن طی دوره های پرخوری؛ استفراغ خود انگیخته، سوء مصرف مسهل ها یا مدرّها، روزه داری، یا ورزش افراطی برای پیشگیری از افزایش وزن؛ و این که ارزیابی خود به طور مداوم که تحت تأثیر تناسب اندام و کاهش وزن قرارگیرد .

دو نوع پر اشتهایی عصبی وجود دارند: نوع پاکسازی و نوع غیر پاکسازی. بیماران نوع غیر پاکسازی اشکالات کمتری در تن- انگاره داشته، کمتر مضطرب بوده و احتمالاً چاق تر هستند. شیوع این اختلال حدود 1% در جمعیت عمومی و 3-1 درصد در زنان جوان است. سن شروع معمولاً 16 تا 18 سالگی است و نسبت ابتلای زن به مرد 10 به یک است.

ويژگي هاي برای پر اشتهایی عصبی
A. دوره های مکرر شکمبارگی دوره شکم بارگی با هر دو حالت زیر مشخص می شود:
(1) غذا خوردن، در یک دوره زمانی مشخص (مثلاً هر 2 ساعت). به میزانی که مشخصاً بیشتر از مقداری است که اکثر مردم می توانند طی همین مدت و تحت شرایط مشابه بخورند.
(2) احساس ناتوانی در کنترل غذاخوردن درطی این دوره (مثلاً احساس ناتوانی توقف غذاخوردن یا کنترل نوع یا حجم موا غذایی مصرفی).

B. رفتارهای جبرانی نامتناسب و مکرر به منظور جلوگیری از افزایش وزن، نظیر استفراغ عمدی، مصرف نابجای مسهل ها ، مدرها ،تنقیه ، یا سایر داروها، روزه داری، یا ورزشهای مفرط

C. شکمبارگی و رفتارهای جبرانی نامتناسب هر دو بطور متوسط حداقل 2 بار در هفته و بمدت 3 ماه رخ می دهند.

D. ارزیابی خود به شکل نامتناسبی تحت تأثیر شکل و وزن بدن قرار دارد.

E. این اختلال صرفاً در طی دوره هایبی اشتهایی عصبیرخ نمی دهد.

انواع خاص:
نوع توأم با پاکسازی : طی دوره جاری پراشتهایی عصبی، فرد بطور منظم اقدام به استفراغ عمدی یا مصرف نابجای مواد مسهل ، مدر، یا تنقیه می کند.
نوع بدون پاکسازی: طی دوره جاری پراشتهایی عصبی. فرد از سایر رفتارهای نامتناسب جبرانی استفاده کرده است. نظیر روزه داری یا ورزشها مفرط. ولی بطور منظم اقدام به استفراغ عمدی یا مصرف نابجای مواد مسهل ، مدر، یا تنقیه نکرده است.

عواملي كه در بروز پر اشتهایی عصبی نقش دارند
1. عوامل زیست شناختی. مطالعات متابولیک نشان می دهند که فعالیت و گردش نوراپی نفرین و سروتونین کاهش یافته است و سطح پلاسمایی اندورفین ها پس از القای استفراغ در بعضی از بیماران مبتلا به پر اشتهایی عصبی افزایش می یابد؛ این امر می تواند باعث تقویت رفتار بیماران شود. ، میزان شیوع در بستگان درجه اول بیمار بالاتر است.

2. عوامل اجتماعی. نمایانگر اهمیتی است که جامعه برای لاغر بودن قائل می شود. این بیماران کمال گرا و پیشرفت طلب هستند. بسیاری از این بیماران افسرده بوده و افسردگی خانوادگی در آنها بالاتر است. سابقه طرد، بی توجهی، و نزاعهای خانوادگی در این بیماران شایع تر از مبتلایان به بی اشتهایی عصبی است.

3. عوامل روان شناختی. بیماران دارای مشکلاتی در رابطه با نیازهای نوجوانی هستند، ولی افراد مبتلا به پر اشتهایی عصبی در مقایسه با مبتلایان به بی اشتهایی عصبی بیشتر اجتماعی، عصبانی و تکانه ای هستند. آنان سابقه ی مشکلاتی در جدا شدن از مراقبت( مثل امتناع از رفتن به مدرسه) دارند. علائم افسردگی و اضطراب شایع هستند؛ خطر خودکشی وجود دارند. سوء مصرف الکل مشاهده می شود و حدود یک سوم این بیماران از مغازه ها دزدی می کنند(دزدی غذا)

سیر بیماری پر اشتهایی عصبی
A. . سیر این اختلال معمولاً مزمن است ولی در صورت عدم بروز اختلالات الکترولیتی و آلکالوز متابولیک، ناتوان کننده نخواهد بود. 60% این بیماران پس از درمان بهبود می یابند؛ با این حال میزان عود طی 5 سال به 50% بالغ می شود. در بعضی موارد پر اشتهایی عصبی، دوره های فروکشی 1 تا 2 سال طول می کشند.

درمان پر اشتهایی عصبی
1. بستری کردن. اختلالات الکترولیتی، آلکالوز متابولیک، و خطر خودکشی، بستری کردن بیماران را ضروری می سازد. عوارض جسمی پر اشتهایی عصبی(مثل پوسیدگی دندانها، از وفاژیت) را باید به دقت مورد توجه قرار داد، چون ممکن است باعث به خطر انداختن جان بیمار شوند.

درمان روانشناختی
a. رفتار درمانی شناختی. بایستی خط اول درمان پر اشتهایی عصبی قلمداد گردد. موفقیت درمان بستگی به رعایت یک برنامه ی درمانی بسیار دقیق و جدّی براساس دستورالعمل است که شامل حدود 20 جلسه طی 5 تا 6 ماه می شود. در این برنامه از تعدادی روشهای شناختی و رفتاری استفاده می شود تا (1) چرخه ی رفتاری پرخوری و رژیم گرفتن که توسط خود بیمار تداوم می یابد قطع گردد( 2) شناختها و باورهای ناکارآمد فرد درباره ی غذا، تن انگاره، و نگرش کلی به خویشتن تغییر یابند.

b. روان درمانی پویشی : درمان سایکودینامیک بیماران مبتلا به پر اشتهایی عصبی به سمت عینی نیم) ، غذا را به دو دسته تقسیم می کنند: اقلام مغذی و اقلام ناسالم. غذایی که مغذی تلقی می شود، ممکن است خورده شده و بازگردانده نشود چرا که به طور ناخودآگاه نمادی از درون فکنده های خوب است. ولی غذاهای خرت و پرت به طور ناخودآگاه نماد ویرانگری، تنفر، و بدی است، بنابراین باید با استفراغ از بدن بیرون رانده شود(برون فکنی شود).
منبع:7sib.ir