نیروی هوایی ارتش از پیروزی انقلاب اسلامی تا آغاز دفاع مقدس نقش پر رنگی در دفاع از کشورمان به خصوص در مقابله با ضد انقلاب در کردستان و مناطق عملیاتی غرب داشته است.

نیروی هوایی ارتش در هنگام تهاجم رژیم بعث به ایران اسلامی در ۳۱ شهریور ماه ۱۳۵۹ نیز به عنوان یک نیروی واکنش سریع وارد عمل شد و امیر سرلشکر خلبان شهید فکوری فرمانده وقت این نیرو با طراحی عملیات ۱۴۰ فروندی نخستین پاسخ به تجاوز ارتش بعثی را به صدام داد.

اگر بخواهیم نقش نیروی هوایی ارتش را در دوران دفاع مقدس بیان کنیم باید بگوییم که اگر خلبانان نیروی هوایی و پشتیبانی‌های آنان نبود شاید بسیاری از عملیات‌های دریایی و زمینی مانند عملیات مروارید و والفجر ۸ نیز به پیروزی نمی‌رسید. این نیرو از پایان دفاع مقدس تا کنون هم در عرصه‌های خودکفایی، ساخت و تولید تجهیزات جدید و به روز هم از نیروهای پیشگام در نیروهای مسلح به شمار می‌رود.

این نیرو از نخستین روزهای پیروزی انقلاب اسلامی و بعدها در طول دفاع مقدس علاوه بر عملیات‌های مهمی، چون حمله به الولید یا اچ ۳، حمله به اوسیراک، کمان ۹۹، بمباران شهر کوت و بسیاری دیگر از عملیات‌ها نقش مهمی در نابودی توان نظامی ارتش بعثی داشت و در این راه شهدای بسیاری را هم به انقلاب و کشورمان تقدیم کرده است. نخبگان نیروی هوایی ارتش توانستند عملیات‌های بسیاری را علیه دشمن بعثی طراحی و اجرا کنند که تا آن زمان شاید نظیر آن دردنیا وجود نداشت.این نوابغ و نخبگان نه تنها با این عملیات‌ها توانستند دشمن بعثی را مجبور به پذیرش شکست کنند،بلکه کارشناسان نظامی جهان را هم به حیرت واداشتند.

خلبانان جنگنده‌های اف‌۴ و اف‌۵ نیز از شجاع‌ترین و بهترین خلبانان ایران هستند؛ خلبانانی از جمله شهید فریدون ذوالفقاری، شهید علیرضا یاسینی، شهید حسین خلعتبری، فرج‌الله براتپور، شهید مصطفی اردستانی و هوشنگ آغاسی بیگ. اف ۵‌ها و اف۴‌های ایرانی نیز ستون‌های زرهی رژیم بعث را در دشت خوزستان به گونه‌ای مورد هدف قرار دادند که دشمن نتوانست به هدف خود برای تصرف جنوب خوزستان و دزفول دست پیداکند. باید توجه کنیم که خلبانان ایرانی باعث شدند تا صادرات نفت عراق تحت از حدود دو میلیون بشکه به ۸۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت.

نبردهای هوایی خلبانان ایران اسلامی علیه رژیم بعثی عراق نیز بخشی جذاب از جنگ است که متاسفانه کمتر به آن پرداخته شده است. اف۱۴‌های ایران در دست خلبانان بزرگی، چون یدالله خلیلی، اسدالله عادلی، حسین خلیلی، جلیل زندی، فضل‌اله جاویدنیا و ده‌ها مرد بزرگ دیگر نه تنها هشت سال مانع تسلط هوایی دشمن بر آسمان ایران شدند، بلکه حدود ۱۳۰ (پیروزی هوایی ثبت شده) تا ۱۹۰ (پیروزی غیررسمی) را کسب کردند. در حالی که دشمن تنها توانست پنج فروند اف۱۴ ایران را ساقط کند.

وظایف نیروی هوایی ارتش در دفاع مقدس و جنگ تحمیلی

نیروی هوایی ارتش در دفاع مقدس به طور کلی چهار وظیفه اصلی را انجام می‌داد که عبارتند از؛ شناسایی هوایی، ترابری هوایی تاکتیکی، انهدام زیرساخت‌های اقتصادی و نظامی رژیم بعث عراق و دفاع از تاسیسات زیربنایی کشور. در این بین، اما یکی از مهم‌ترین وظایف این نیرو در دفاع مقدس شناسایی هوایی بود که توسط خلبانان جنگنده‌های شناسایی یا RF‌ها انجام می‌شد. اخیرا نیز برخی از این تصاویر هوایی منتشر شد که نقش مهمی در طراحی عملیات‌های مختلف رژیم بعثی داشت. در ادامه نیز با زندگی یکی از همین خلبانان شهید که در هنگام عکسبرداری هوایی به شهادت رسید، آشنا می‌شویم.

عکاس خلبانی که آخرین عکس خود را در آسمان ثبت کرد

سرگرد خلبان شهید مهدی بخشنده یکی از خلبانان شهید نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است که ۳۱ اردیبهشت ماه سال ۱۳۲۶ در خانواده‌ای کرمانی و متعهد به اسلام و فرایض دینی چشم به جهان گشود. او از همان کودکی به پرواز علاقه داشت و رویای پرواز را همچون هم سن و سالانش در ذهنش می‌پروراند. مهدی ۶ سال بیشتر نداشت که وارد مدرسه شد و سایر سطوح تحصیلی از ابتدایی تا سوم دبیرستان را در زادگاهش گذراند.

خانواده اش از نظر مالی در وضعیت متوسط قرار داشتند و به همین دلیل هم مهدی برای امرار معاش به تهران رفت. او پس از رفتن به تهران در نیروی هوایی ارتش ثبت نام کرد و به عضویت کادر درجه داری این نیرو درآمد. اما علاقه اش که پرواز بود او را راحت نمی‌گذاشت و همین علاقه همچون شعله‌ای امیدبخش در جانش باعث شد تا در حین خدمت به عنوان درجه دار، بتواند با تحصیل در مدرسه شبانه و با اخذ دیپلم به وارد دانشکده خلبانی شود.

مهدی دوره مقدماتی پرواز را در ایران و دوره عالی آن را در آمریکا گذراند و به دریافت نشان خلبانی نائل شد. برای خلبانی جنگنده اف ۵ انتخاب شد و پس از مدتی پرواز به هواپیمای آر اف ۵ که مخصوص شناسایی هوایی بود، منتقل شد. در حین مبارزات مردم برای پیروزی انقلاب اسلامی نیز همپای سایر مردم فعالیت‌های چشمگیری انجام داد و در بیشتر جلسات مذهبی که علیه رژیم ستمشاهی تشکیل می‌شد، حضور فعالی داشت. با حمله رژیم بعثی عراق به کشورمان او نیز لباس رزم بر تن کرد و پروازهای خود را آغاز کرد.

او در جنگ تحمیلی به ماموریت‌های بسیاری اعزام شد و عکس‌ها و اطلاعات فراوانی از مواضع و تأسیسات نظامی دشمن تهیه کرد و در اختیار مقامات ذیصلاح گذاشت. اما روز ۲۸ تیرماه سال ۱۳۶۰ مأموریت پیداکرد تا با پرواز به ناحیه شمال عراق از تأسیسات دشمن در این منطقه تصاویر مهمی تهیه کند. مهدی پس از دریافت ماموریت به تنهایی با هواپیمای RF - ۵ به محل مأموریت پرواز کرده و تا این کار را به خوبی اجرا کند. اما به ناگاه و حین انجام وظیفه در خاک دشمن بعثی بر اثر اصابت موشک‌های پدافند رژیم بعثی هواپیمایش سقوط کرده و به شهادت می‌رسد و در خاک عراق دفن می‌شود. از این شهید بزرگوار یک فرزند به یادگار مانده است.

23231