باستان شناسان در حین حفاری در نزدیکی شهر پراگ، بقایای یک سازه باستانی مربوط به عصر حجر را کشف کردند که از استون هنج و حتی اهرام مصر نیز قدیمی‌تر است. این مجموعه سازه‌ها در پاراگوئه به عنوان سازه‌های دایره‌ای شکل (roundel) شناخته می‌شوند.

ویژگی‌های یک سازه باستانی در پاراگوئه با قدمت ۷ هزار سال

احتمالا تقریباً ۷ هزار سال پیش در اواخر دوران نوسنگی (عصر حجر جدید) یک جامعه کشاورز محلی در این ساختمان دایره‌ای شکل جمع می‌شدند. البته هنوز هدف واقعی این سازه مشخص نشده است. رادیو بین المللی پراگ گزارش داد که این سازه دایره‌ای شکل، بزرگ است و حدودا ۵۵ متر قطر دارد. این سازه باستانی در پاراگوئه تقریبا به اندازه برج پیتزا ارتفاع دارد.

به گفته یاروسلاو ریدکی (Jaroslav Řídký)، سخنگوی موسسه باستان شناسی آکادمی علوم چک، هنوز برای تعیین کردن ویژگی معماران این سازه زود است؛ با این حال واضح است که این افراد متعلق به فرهنگی بودند که تقریبا در فاصله بین سال‌های ۴۹۰۰ و ۴۴۰۰ پیش از میلاد شکوفا شده بود.

میروسلاو کراوس (Miroslav Kraus)، مدیر حفاری این سازه باستانی در ناحیه وینور گفت که آشکار ساختن جزئیات این سازه می‌تواند به باستان شناسان، سرنخ‌هایی درمورد نحوه استفاده افراد باستانی از این سازه بدهد.

محققان برای اولین بار در دهه ۱۹۸۰ میلادی درمورد وجود این سازه باستانی مطلع شدند. اما حفاری که اکنون رخ داده است باعث آشکار شدن ساختار کامل این سازه شده است. به گفته یاروسلاو ریدکی، گروه او قطعات سفال، استخوان حیوانات و ابزار سنگی را در خندق کشف کرده‌اند.

همچنین بقایای‌ آلی با تاریخ گذاری کربن که به واسطه حفاری به دست آمده‌اند، می‌توانند به مشخص کردن تاریخ ساخت این سازه کمک کنند. تاریخ ساخت این سازه باستانی احتمالاً به یک سکونتگاه نوسنگی که در نزدیکی همان مکان کشف شده است،‌ ارتباط دارد.

معماران ظروف سفالی ضربه‌ای به ساختن سازه‌های دایره‌ای شکل دیگری در منطقه بوهمیا نیز مشهور هستند. ظاهراً دهکده‌های کشاورزی این افراد (واقع در تقاطع لهستان معاصر، شرق آلمان و شمال جمهوری چک) شامل چندین خانه بلند با ساختارهای مستطیلی و بزرگ بوده که هر کدام از آن‌ها بین ۲۰ تا ۳۰ نفر را در خود جای می‌داده است.

درنهایت دانش ساختن این سازه‌های دایره‌ای شکل از مرز فرهنگ‌های باستانی فراتر رفت و به جوامع مختلف در سراسر اروپای مرکزی رسید. تا چند دهه پیش، به علت عدم پیشرفت عکاسی هوایی با پهباد، سازه‌های دایره‌ای شکل کاملا شناخته نشده بودند؛ اما اکنون باستان شناسان می‌دانند که این سازه‌ها، قدیمی‌ترین شواهد معماری در کل اروپا هستند.

این سازه‌های باستانی دایره‌ای شکل از یک یا چند خندق عریض و مدور با چندین شکاف تشکیل شده‌اند که به عنوان ورودی عمل می‌کردند. قسمت داخلی هر سازه باستانی دایره‌ای شکل به احتمال زیاد با تیرهای چوبی پوشانده می‌شده است.

صدها مورد از این سازه‌های دایره‌ای شکل در سراسر اروپای مرکزی یافت شده‌اند. ظاهرا این سازه‌ها در اواخر دوران نوسنگی بسیار محبوب بوده‌اند؛ اما عملکرد اصلی آن‌ها هنوز برای باستان شناسان نامشخص است.

در سال ۱۹۹۱ میلادی، اولین سازه باستانی دایره‌ای شکل به نام “دایره گوسک (Goseck)” در آلمان کشف شد. قطر این سازه باستانی ۷۵ متر بود و دارای حصار چوبی دوتایی و سه ورودی بود. یک تفسیر درباره عملکرد دایره گوسک این است که این سازه به عنوان یک رصدخانه یا تقویم عمل می‌کرده است؛ زیرا دو ورودی آن با طلوع و غروب خورشید در تحول زمستان و تابستان مطابقت دارد.

یاروسلاو ریدکی می‌گوید که سازه باستانی دایره‌ای شکل در پاراگوئه احتمالا چندین کارکرد ترکیبی داشته است که مهم‌ترین آن‌ها، اجتماعی و تشریفاتی بوده است. احتمالاً این سازه‌های دایره‌ای شکل برای گردهمایی تعداد زیادی از مردم در طی رویدادهای مهم از جمله پدیده‌های نجومی و مبادلات اقتصادی ساخته می‌شدند.

اندازه این سازه‌های دایره‌ای شکل با در نظر گرفتن این نکته که معماران آن‌ها فقط از ابزارهای سنگی استفاده می‌کردند، بسیار چشمگیر است. اندازه این سازه‌ها معمولا به ۶۰ متر یا نصف طول یک زمین فوتبال می‌رسد.

با این حال اطلاعات بسیار کمی درمورد مردم ۷ هزار سال پیش این مناطق وجود دارد؛ زیرا قبرهای بسیار کمی از آن‌ها کشف شده‌ است. سازه‌های باستانی دایره‌ای شکل به مدت سه قرن محبوبیت داشتند: اما سپس به طور ناگهانی در حدود ۴۶۰۰ سال پیش از میلاد ناپدید شده‌اند.

باستان شناسان درباره علت ناپدید شدن آن‌ها اطلاعاتی در دست ندارند. البته تحقیقات آینده درباره این سازه باستانی در پاراگوئه و حفاری‌های مشابه ممکن است به حل معمای این سازه‌ها کمک کنند.

۲۲۲۷۲۲۷