!دیکتاتور عاشق دیدن دارد

همنشینی واژه زمخت "دیکتاتور" و واژه لطیف "عاشق" در کنار یکدیگر، خودش به قدر کافی طنزآمیز و خنده دار هست. قدیم ترها همیشه در ذهنم سوال بود که یک دیکتاتور آیا اصلا عاشق می شود؟ و اگر بشود، نحوه ابراز عشق او به معشوقه اش چگونه و با چه زبانی خواهد بود؟ مثلا می گوید: امر می کنم جمال دلارای ما را ببوس!... به شما افتخار می دهیم که امشب در رکاب مبارک ما خوشه چینی کنید!...
بعدها دیدم که زیادی هم اغراق نکردم و فکر بیخود نکردم. وقتی که به شعری از شاه قدرقدرت، قوی شوکت، مفخرالمولوک العرب و العجم، حضرت ظل الله، خاقان بن خاقان بن خاقان و سلطان بن سلطان بن سلطان، جناب ناصرالدین شاه قاجار، وقتی طبع همایونی گل می کند(حالا یا قبل یا بعد کشتن امیرکبیر)، خطاب به معشوقه اش با همان ادبیات همایونی اش می فرماید:
قصه عشق تو با باد صبا فرمودیم
باخبر باش که نیکوئی و ما فرمودیم
زود بشتاب به درگاه همایونی ما
که تو را مفتخر از راه وفا فرمودیم!
خیلی از این زبان سالم کیف کردیم. بیخود که به عوام الناس القاء نکردند که شاه شهید است!.... با دیکتاتور نمی شود خیلی لطیف برخورد کرد. لازم است که طنز هم کمی به سمت هجو پیش رود. منتهی هجوی هنرمندانه؛ چون چارلی چاپلین در فیلم "دیکتاتور بزرگ" که حسابی از خجالت آدولف هیتلر درآمد. مرد دیوانه ای که جهان را به هم ریخت. چون خودش را نژاد برتر می دانست و می خواست که ملت جهان در مقابلش سر خم کنند. آنگاه در چنین فضایی است که چاپلین با کمدی زیرکانه اش به هجو طمطراق و تفرعن ظاهری او می پردازد. شما همان هیتلر دیکتاتور را می ببنید که روی میز دراز کشیده است و کره زمین را روی دوپایش گذاشته و دارد با آن توپ بازی می کند!
نمایش دیکتاتور عاشق هم در همین راستاست. نوک تیز پیکان این تئاتر کمیک، هیبت و هیمنه پوشالی دیکتاتوری است که دارد سقوط می کند، اما همچنان گوینده رادیو المان، دارد از مراسم عقد و عروسی جناب پیشوا با دوشیره ای صحبت می کند که لابد عاشق سبیل آدولف شده است.
متن نمایش، میان طنز و کمدی و هجو در رفت و آمد است. بازی ها قوی و جذاب است و گاه شوخی های خط قرمزی جنسی، شلیک خنده مخاطب خسته از مشکلات بیرون سالن را باعث می شود. شما برای دقایقی فراموش می کنید که نرخ دلار و سکه چند است!
پس از پایان نمایش، یکی از بازیگران مرد هم که ظاهری زنانه در کار داشت، با بیان این که مادرم دوستدار شماست، از من خواست تا عکس سلفی بگیریم. دل را به دریا زدیم، گرفتیم. حالا در آینده بیا ثابت کن که طرف فقط ظاهرش زنانه است!
#‌دیکتاتور_عاشق
#‌رضا_رفیع
#‌اصغر_خلیلی
#‌تئاتر