اختلال دوقطبییک بیماری روانی جدی است که با حالت‌های بالا و پایین (به عنوان دو قطب خلق و خو) یا دوره شیدایی مشخص می‌شود. این نقطه‌های بالا و پایین می‌توانند به‌طور قابل توجهی زندگی و توانایی عملکرد فرد را مختل کنند.

در حالی که نقطه‌های اوج شدید، به نام دوره‌های شیدایی، می‌توانند به راحتی قابل تشخیص باشند، تشخیص اشکال خفیف‌تر شیدایی و افسردگی می‌تواند دشوارتر باشد و تشخیصاختلال دوقطبیرا بسیار چالش‌برانگیز کند. دانستن اینکه چه علائمی را باید در دوره شیدایی جستجو کنید، می‌تواند به شما در تشخیص صحیح کمک کند.

بخش اول: بررسی علائم فیزیکی و رفتاری دوره شیدایی

۱. به دنبال تغییرات در انرژی باشید. یکی از ویژگی‌های اصلی اختلال دوقطبی، شامل نوسانات شدید انرژی از حالات بالا به پایین است. شیدایی نشان دهنده حالات انرژی بسیار بالا است. در طول این مدت، فرد می‌تواند به‌طور غیرعادی انگیزه و هیجان داشته باشد. شاید دیگران بتوانند این انفجار انرژی را از طریق بی‌قراری در رفتار و صحبت کردن سریع تا جایی که فرد نتواند آن را ادامه دهد، تشخیص دهند.

• افزایش انرژی اغلب توسط افرادی که از اختلال دوقطبی رنج می‌برند، به عنوان یک مزیت در نظر گرفته می‌شود. آن‌ها ممکن است چنین تغییرات «مثبتی» را به پزشک گزارش ندهند زیرا آن را به عنوان یک مشکل نمی‌بینند.
• همچنین یکی از دلایل رایج قطع مصرف دارو در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، داشتن انرژی بالا است؛ آن‌ها دلتنگ دوره‌های شیدایی می‌شوند.
• توجه به این نکته قابل اهمیت است که در شکل خفیف‌تر شیدایی که به عنوان هیپومانیا شناخته می‌شود، احتمال دارد فرد دارای سطوح انرژی بالا باشد، اما همچنان بتواند در زندگی روزمره به درستی عمل کند. این مسئله ممکن است به راحتی با استراحت خوب یا داشتن انرژی غیرمعمول اشتباه گرفته شود. با این حال، همراه با علائم دیگر، نشان دهنده اختلالی است که باید توسط پزشک درمان شود.

۲. در نظر بگیرید که آیا خواب تحت تأثیر قرار گرفته است. یکی دیگر از علائم رایج تجربه شده در شیدایی، عدم نیاز به خواب یا احساس استراحت تنها با مقدار کمی خواب (مثلاً سه ساعت) است. کمبود خواب در دوره شیدایی، همراه با احساس افزایش انرژی است. کاهش نیاز به خواب این امکان را به فرد می‌دهد که احساس خلاقیت و بهره‌وری بالایی داشته باشد. برخی از افراد ممکن است روزها بدون خواب و احساس خستگی در روز بعد، فقط کار کنند.

• اختلالات خواب در دوره شیدایی می‌توانند منجر به چرخه خواب و بیداری غیرطبیعی شوند، زیرا احتمال دارد فرد تمام شب را با انفجارهای انرژی بیدار بماند.
• اعضای خانواده اغلب از طریق تماس‌های تلفنی در آخر شب، متوجه این تغییرات می‌شوند، زمانی که فرزندشان در تمام ساعات با ایده‌های عالی یا نیاز شدید به صحبت در مورد چیزی، تماس می‌گیرد.

۳. تغییرات شخصیتی و رفتاری را بررسی کنید. یک فرد در دوره شیدایی ممکن است متفاوت از شرایط «عادی» عمل کند. فردی که معمولاً محتاط است می‌تواند کاملاً صریح و با اعتمادبه‌نفس باشد. شاید آن‌ها ساعت‌ها صحبت کنند یا فعال‌تر از حد معمول به نظر برسند. فردی که رفتار ملایمی دارد ممکن است در حالت شیدایی، ناگهان به حالت آشفته، تند یا تحریک‌پذیر ظاهر شود.

• یکی دیگر از شاخص‌های تغییرات شخصیتی یا رفتاری در حالت شیدایی می‌تواند افزایش رفتارهای هدف‌گرا باشد. احتمال دارد این فرد تا حد زیادی در مدرسه، محل کار یا رویدادهای اجتماعی جذب شود.
• به‌طور خاص، دوره شیدایی می‌تواند افراد را به سمت افکار بزرگ هدایت کند. این مسئله بیشتر از هدف گرایی است و به این معنی است که آن‌ها انتظارات بسیار غیرواقع‌بینانه‌ای در مورد آنچه که می‌توانند به دست آورند، ایجاد می‌کنند.
• برخی از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، روندی را که «دوچرخه سواری سریع» نامیده می‌شود، نشان می‌دهند. این بدان معنا است که تعداد تغییرات خلقی سریع و مکرر آن‌ها بیشتر می‌باشد، یعنی حداقل چهار دوره متمایز افسردگی، شیدایی یا هیپومانیا در یک دوره یک ساله.

۴. مشخص کنید که آیا رفتار بی‌پروا نشان داده شده است. افزایش تکانشگری به همراه کاهش در قضاوت و تصمیم‌گیری مؤثر، منجر به رفتارهای پرخطر برای افراد در دوره شیدایی می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد نواحی که در مغز با فعالیت‌های لذت جویانه مرتبط هستند، به‌ویژه در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی تحریک می‌شود.

• فردی که در دوره شیدایی قرار دارد، ممکن است با پاداش‌های فوری وسوسه شود و به عواقب بلندمدت اعمال خود کمتر فکر کند. این امر با خرید بیش از حد، قمار، فعالیت‌های جنسی پرخطر یا شرکت در فعالیت‌های خطرناک مانند نوشیدن الکل و رانندگی نشان داده می‌شود.
• اعمال تکانشی که مشخصه شیدایی است نیز فرد را در معرض خطر آسیب دیدن قرار می‌دهد. افرادی که در این دوره قرار دارند، احتمال دارد با عصبانیت به دیگران حمله کنند یا حتی دعوا کنند.

۵. به دنبال علائم مصرف یا سوءمصرف مواد باشید. سوءمصرف مواد و اختلال دوقطبی اغلب با یکدیگر مرتبط می‌شوند. در واقع، آن‌ها به قدری با هم اتفاق می‌افتند که همه جوانان با تشخیص اختلال دوقطبی، احتمالاً باید از نظر مشکلات مواد مخدر و الکل ارزیابی شوند.

• برای افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، سوءمصرف مواد می‌تواند نوعی خوددرمانی و راهی برای مقابله با خلق و خو آشفته باشد. افرادی که «دوچرخه ‌سواری سریع» را تجربه می‌کنند، از جمله افرادی هستند که بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
• به نظر می‌رسد برخی از مواد مخدر مانند ماری‌جوآنا، الکل و مواد افیونی به‌طور موقت اثرات نوسانات خلقی را کاهش می‌دهند، اگرچه بعداً منجر به اثرات نامطلوب می‌شوند.

· سایر مواد بیماری را تشدید می‌کنند. به عنوان مثال، کوکائین، مت‌آمفتامین‌ها و مواد توهم زا می‌توانند علائم شیدایی یا روان ‌پریشی را ایجاد کنند.

بخش دوم: بررسی علائم ذهنی و عاطفی دوره شیدایی

۱. به الگوهای فکری توجه کنید. افکار مسابقه‌ای و پرواز ایده‌ها علائم ذهنی هستند که توسط فرد در یک دوره شیدایی نشان داده می‌شوند. این الگوهای فکری غیرطبیعی احتمال دارد با فردی که به سرعت صحبت می‌کند مرتبط باشند؛ چرا که او در تلاش است تا ذهن خود و همچنین تغییر ناگهانی سوژه‌ها در هنگام صحبت را دنبال کند.

· این الگوی تفکر آشفته را می‌توان به راحتی با تفکر خلاق یا تفکر سازنده اشتباه گرفت. در واقع، اطرافیان ممکن است افراد مبتلا به هیپومانیا را به عنوان افراد فوق‌العاده سودمند و مفید ببینند، بدون اینکه بدانند جریان ایده‌ها با تغییر شدید خلق و خو تحریک می‌شود.

· مطمئن شوید بهره‌وری را با سلامتی اشتباه نگیرید. بسیاری از هنرمندان، بازیگران، موسیقی‌دانان و سایرین مبتلا به اختلال دوقطبی بوده‌اند، چرا که این اختلال می‌تواند با موفقیت کسی در مهارت او پنهان شود. همچنین فرض نکنید موفقیت به این معناست که کسی نیاز به درمان ندارد.

۲. به دنبال تغییرات در توجه باشید. افرادی که در دوره شیدایی قرار دارند، نشانه‌هایی از توجه و تمرکز ضعیف را نیز نشان می‌دهند. باز هم، این عدم توانایی برای متمرکز ماندن، به دلیل الگوهای تفکر بی‌نظم آن‌ها رخ می‌دهد. ذهن آن‌ها مدام از موضوعی به موضوع دیگر و از یک ایده به ایده دیگر می‌پرد؛ در نتیجه به شدت حواس‌پرت می‌شوند.

۳. علائم روان ‌پریشی را بررسی کنید. در موارد شدید شیدایی، علاوه بر اختلال خلقی، فرد ممکن است ارتباط خود را با واقعیت از دست بدهد. فاصله گرفتن از واقعیت با وجود توهم یا هذیان مشخص می‌شود. این علائم روان پریشی تا حدی که خلق و خوی فرد نامشخص است، همخوانی دارند، به این معنی که غیرعادی و دور از ذهن هستند.

· توهم به شخصی اشاره دارد که یک رویداد حسی را تجربه می‌کند که واقعاً‌ وجود ندارد. به عبارتی دیگر، شخص چیزهایی را می‌شنود یا می‌بیند. افرادی که در دوره شیدایی هستند ممکن است به نظر برسد که با خودشان صحبت می‌کنند، اما به صداهایی در سرشان پاسخ می‌دهند.

· هذیان به باورهای نادرست، اما قوی گفته می‌شود. هذیان‌هایی که عموماً با شیدایی مرتبط هستند، شامل باورهای بزرگ درباره مهارت‌ها یا قدرت‌های فرد می‌شوند. به عنوان مثال، فردی که علائم شیدایی و روان پریشی دارد، ممکن است باور کند که مشهور است.

· پارانویا شکل رایج دیگری از هذیان در طول دوره‌های شیدایی است. یک فرد ممکن است به خانواده و دوستان یا سازمان‌ها مانند دولت بسیار مشکوک شود و آن‌ها را به آزار و اذیت متهم کند. همچنین احتمال دارد فرد «بیش از حد مذهبی» شود یا حالت وسواسی نسبت به چیزهایی مانند خدا، شیطان، رستگاری یا گناه پیدا کند.

۴. وجود یک دوره افسردگی را روشن کنید. یک استاندارد مکرر در همه انواع اختلال دوقطبی، وجود افسردگی است که با دوره‌های شیدایی جایگزین می‌شود. اگر به دنبال کمک باشید و پزشک مصاحبه کاملی از سابقه پزشکی شما برای تشخیص علائم شیدایی انجام ندهد، ممکن است منجر به تشخیص افسردگی اساسی شود. تجربه چرخه‌های افسردگی، یکی از علائم شایع اختلال دوقطبی است، اگرچه تعداد کمی از افراد دوره‌های شیدایی بدون افسردگی را تجربه می‌کنند. علائم افسردگی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

·

بخش سوم: دریافت کمک حرفه‌ای

۱. یک قرار ملاقات با متخصص سلامت روان تعیین کنید. با توجه به پیچیدگی الگوهای علائم در اختلال دوقطبی، اگر مشکوک به شیدایی هستید، باید به روانپزشک یا روانشناسی که تجربه درمان این اختلال را دارد، مراجعه کنید.

· اختلال دوقطبی معمولاً به اشتباه به عنوان افسردگی اساسی، اضطراب، اختلال کم‌توجهی – بیش‌فعالی یا حتی اسکیزوفرنی تشخیص داده می‌شود، زیرا بیماران دانش یا درک لازم برای تشخیص و توضیح مؤثر علائم خود را ندارند.

۲. از قبل برای سؤالات پزشک خود آماده شوید. ممکن است برای کمک به تشخیص، بخواهید فهرستی از علائم خود را قبل از قرار ملاقات تهیه کنید یا به همراه یکی از عزیزانتان که می‌تواند جزئیاتی در مورد سابقه علائم شما ارائه دهد، به قرار ملاقات بروید. سعی کنید جزئیات مربوط به سابقه پزشکی خود، خانواده و همچنین رویدادهای مهم زندگی یا عوامل استرس‌ زایی را که اخیراً با آن‌ها مواجه شده‌اید را به اشتراک بگذارید. هرگونه علائمی را که نشان‌دهنده‌ی اختلال دوقطبی است را مطرح کنید، اما به یاد داشته باشید که شما به تنهایی نمی‌توانید این بیماری را تشخیص دهید.

· تهیه یک فهرست از سؤالاتی که باید از پزشکتان بپرسید می‌تواند مفید باشد، مانند:

·

۳. روان‌ درمانی را در نظر بگیرید. مانند بسیاری از اختلالات روانی دیگر، بیماران زمانی که تحت درمان‌های ترکیبی مانند مشاوره و دارو قرار می‌گیرند، نتایج بهتری را مشاهده می‌کنند. توجه به این نکته مهم است که صرف نظر از اینکه کدام گزینه درمانی را انتخاب می‌کنید، مشاهده تغییرات مثبت در اختلال دوقطبی، نیازمند تعهد طولانی مدت است. این یک وضعیت مادام العمر است، به این معنی که شما احتمالاً همیشه برای مدیریت آن، به خدمات سلامت روان نیاز خواهید داشت.

· با آنچه گفته شد، ثابت شده است که درمان فشرده در درمان اختلال دوقطبی، مؤثرتر از درمان‌های کوتاه مدت است. در روند درمان، فرد یاد می‌گیرد که چگونه با حالت‌های بالا و پایین این اختلال کنار بیاید. بیماران همچنین مهارت‌های انطباقی را برای مدیریت استرس، مقابله با مشکلات رابطه و تنظیم احساسات و خلق و خو یاد می‌گیرند، زیرا همه این‌ موارد می‌توانند اختلال دوقطبی را پیچیده کنند.

· درمان‌هایی که نشان داده شده برای دوقطبی مفید هستند، شامل درمان خانواده محور، درمان شناختی رفتاری و درمان ریتم اجتماعی و میان فردی است. با پزشک خود صحبت کنید تا تصمیم بگیرید که کدام روش ممکن است در مورد شما بهترین تأثیر را داشته باشد.

۴. داروهای تجویز شده را مصرف کنید. از آنجایی که اختلال دوقطبی با اختلالات خلقی شدید مشخص می‌شود، معمولاً دارو برای ایجاد تعادل در خلق و خو توصیه می‌شود. پس از دریافت تشخیص رسمی اختلال دوقطبی، فرد ممکن است مجبور شود چندین داروی مختلف را امتحان کند تا دارویی را پیدا کند که با علائم منحصربه‌فرد و ظاهر اختلال خود سازگار است.

· پزشک مزایا و خطرات داروهای شما را به دقت توضیح می‌دهد و نحوه و زمان مصرف آن‌ها را آموزش می‌دهد.

· داروهایی که توسط پزشکان برای درمان اختلال دوقطبی تجویز می‌شوند، در سه دسته قرار می‌گیرند: تثبیت‌کننده‌های خلقی، داروهای ضدافسردگی و داروهای ضدروان‌پریشی غیرمعمول.

پرسش و پاسخ تخصصی

·

کار با یک روانپزشک خوب بسیار مهم است. اگر شما یک دوره شیدایی واقعی را تجربه می‌کنید، بعید است که بتوانید تکانه‌های خود را تنظیم کنید، به همین دلیل است که تثبیت‌کننده‌های خلق و خو و دارو در درمان بسیار مهم هستند. اگر کسی با اختلال دوقطبی به ما مراجعه کند، بدون اینکه دارو مصرف کند، او را درمان نمی‌کنیم. یک سیستم حمایتی خوب مانند والدین یا افراد مهم نیز، بسیار اهمیت دارد.

حالت شیدایی باعث می‌شود افراد ریسک کنند و فقط روی پاداش‌های فوری تمرکز کنند. این می‌تواند منجر به رفتارهای بی‌پروا مانند خرید بیش از حد، مصرف مواد مخدر یا درگیر شدن در رفتارهای جنسی پرخطر شود. چنین مسئله‌ای برای یک فرد خطرناک است.

منبع:

https://www.wikihow.com/Identify-Manic-Behavior